Najpopularniejsze zwroty po chińsku – przewodnik dla studentów
Nauka podstawowych zwrotów po chińsku przed wyjazdem do Chin to klucz do lepszej adaptacji i komunikacji. Nawet jeśli planujesz uczyć się chińskiego na miejscu, znajomość najważniejszych zwrotów pomoże Ci w codziennych sytuacjach – od zakupów po komunikację z wykładowcami. W tym przewodniku znajdziesz najpopularniejsze zwroty z pisownią europejską, znakami chińskimi, zapisem fonetycznym (pinyin) oraz szczegółowymi opisami kiedy ich używać.
Podstawowe powitania i pozdrowienia
1. Cześć / Dzień dobry
Pisownia europejska: Nǐ hǎo
Znaki chińskie: 你好
Zapis fonetyczny (pinyin): nǐ hǎo
Kiedy używać: Najbardziej uniwersalne powitanie w języku chińskim. Możesz używać go o każdej porze dnia, zarówno w sytuacjach formalnych, jak i nieformalnych. Idealne na początku rozmowy z wykładowcami, kolegami ze studiów czy sprzedawcami.
Przykład użycia:
- Spotykasz kolegę na kampusie: "Nǐ hǎo!" (Cześć!)
- Wchodzisz do sklepu: "Nǐ hǎo" (Dzień dobry)
2. Dzień dobry (rano)
Pisownia europejska: Zǎo shàng hǎo
Znaki chińskie: 早上好
Zapis fonetyczny (pinyin): zǎo shàng hǎo
Kiedy używać: Używaj rano, zazwyczaj do około 10:00. Bardziej formalne niż "nǐ hǎo", odpowiednie w sytuacjach z wykładowcami lub w oficjalnych miejscach.
Przykład użycia:
- Spotykasz wykładowcę rano: "Zǎo shàng hǎo, lǎoshī" (Dzień dobry, profesorze)
3. Dobry wieczór
Pisownia europejska: Wǎn shàng hǎo
Znaki chińskie: 晚上好
Zapis fonetyczny (pinyin): wǎn shàng hǎo
Kiedy używać: Używaj wieczorem, zazwyczaj po 18:00. Formalne powitanie odpowiednie w sytuacjach akademickich lub oficjalnych.
Przykład użycia:
- Wieczorne spotkanie z kolegami: "Wǎn shàng hǎo" (Dobry wieczór)
4. Do widzenia
Pisownia europejska: Zài jiàn
Znaki chińskie: 再见
Zapis fonetyczny (pinyin): zài jiàn
Kiedy używać: Uniwersalne pożegnanie, odpowiednie w każdej sytuacji. Możesz używać go zarówno w sytuacjach formalnych, jak i nieformalnych.
Przykład użycia:
- Kończysz rozmowę z kolegą: "Zài jiàn!" (Do widzenia!)
Podstawowe zwroty grzecznościowe
5. Dziękuję
Pisownia europejska: Xiè xie
Znaki chińskie: 谢谢
Zapis fonetyczny (pinyin): xiè xie
Kiedy używać: Najważniejszy zwrot grzecznościowy. Używaj go zawsze, gdy ktoś Ci pomaga, podaje coś lub robi coś dla Ciebie. W Chinach dziękowanie jest bardzo ważne i pokazuje szacunek.
Przykład użycia:
- Ktoś podaje Ci książkę: "Xiè xie" (Dziękuję)
- Po zakupach: "Xiè xie" (Dziękuję)
6. Proszę (nie ma za co)
Pisownia europejska: Bù kèqì
Znaki chińskie: 不客气
Zapis fonetyczny (pinyin): bù kèqì
Kiedy używać: Odpowiedź na "xiè xie" (dziękuję). Oznacza "nie ma za co" lub "proszę bardzo". Używaj zawsze, gdy ktoś Ci dziękuje.
Przykład użycia:
- Ktoś mówi "xiè xie": "Bù kèqì" (Nie ma za co)
7. Przepraszam
Pisownia europejska: Duì bu qǐ
Znaki chińskie: 对不起
Zapis fonetyczny (pinyin): duì bu qǐ
Kiedy używać: Używaj, gdy chcesz przeprosić za błąd, gdy kogoś potrącisz lub gdy chcesz zwrócić czyjąś uwagę. Bardzo ważne w codziennej komunikacji.
Przykład użycia:
- Potrąciłeś kogoś: "Duì bu qǐ" (Przepraszam)
- Chcesz przejść: "Duì bu qǐ" (Przepraszam, czy mogę przejść?)
8. Nie szkodzi / W porządku
Pisownia europejska: Méi guānxi
Znaki chińskie: 没关系
Zapis fonetyczny (pinyin): méi guānxi
Kiedy używać: Odpowiedź na "duì bu qǐ" (przepraszam). Oznacza "nie ma problemu" lub "w porządku". Używaj, gdy ktoś Cię przeprasza.
Przykład użycia:
- Ktoś mówi "duì bu qǐ": "Méi guānxi" (Nie ma problemu)
Podstawowe pytania
9. Jak się masz?
Pisownia europejska: Nǐ hǎo ma?
Znaki chińskie: 你好吗?
Zapis fonetyczny (pinyin): nǐ hǎo ma?
Kiedy używać: Pytanie o samopoczucie. Używaj w nieformalnych sytuacjach z przyjaciółmi lub kolegami. Bardziej formalna wersja to "nín hǎo ma?" (używaj "nín" zamiast "nǐ" w sytuacjach formalnych).
Przykład użycia:
- Spotykasz kolegę: "Nǐ hǎo ma?" (Jak się masz?)
10. Jak masz na imię?
Pisownia europejska: Nǐ jiào shénme míngzì?
Znaki chińskie: 你叫什么名字?
Zapis fonetyczny (pinyin): nǐ jiào shénme míngzì?
Kiedy używać: Pytanie o imię. Używaj w sytuacjach nieformalnych. W sytuacjach formalnych użyj "nín guì xìng?" (Jakie jest Pana/Pani nazwisko?).
Przykład użycia:
- Poznajesz nowego kolegę: "Nǐ jiào shénme míngzì?" (Jak masz na imię?)
11. Skąd jesteś?
Pisownia europejska: Nǐ cóng nǎlǐ lái?
Znaki chińskie: 你从哪里来?
Zapis fonetyczny (pinyin): nǐ cóng nǎlǐ lái?
Kiedy używać: Pytanie o pochodzenie. Bardzo popularne pytanie w Chinach, gdy ludzie dowiadują się, że jesteś z zagranicy. Używaj w nieformalnych sytuacjach.
Przykład użycia:
- Ktoś pyta o Twoje pochodzenie: "Nǐ cóng nǎlǐ lái?" (Skąd jesteś?)
12. Ile to kosztuje?
Pisownia europejska: Duōshao qián?
Znaki chińskie: 多少钱?
Zapis fonetyczny (pinyin): duōshao qián?
Kiedy używać: Podstawowe pytanie podczas zakupów. Używaj w sklepach, na targach, w restauracjach. Możesz też pokazać na przedmiot i powiedzieć "zhège duōshao qián?" (Ile kosztuje to?).
Przykład użycia:
- W sklepie: "Zhège duōshao qián?" (Ile to kosztuje?)
13. Gdzie jest...?
Pisownia europejska: ... zài nǎlǐ?
Znaki chińskie: ...在哪里?
Zapis fonetyczny (pinyin): ... zài nǎlǐ?
Kiedy używać: Pytanie o lokalizację. Wstaw nazwę miejsca przed "zài nǎlǐ?". Bardzo przydatne podczas poruszania się po mieście.
Przykład użycia:
- "Cèsuǒ zài nǎlǐ?" (Gdzie jest toaleta?)
- "Túshūguǎn zài nǎlǐ?" (Gdzie jest biblioteka?)
Zwroty przydatne w codziennym życiu
14. Tak
Pisownia europejska: Shì
Znaki chińskie: 是
Zapis fonetyczny (pinyin): shì
Kiedy używać: Potwierdzenie. Używaj, gdy chcesz powiedzieć "tak" lub potwierdzić coś. Możesz też użyć "duì" (prawda, tak).
Przykład użycia:
- Ktoś pyta "Nǐ shì xuéshēng ma?" (Czy jesteś studentem?): "Shì" (Tak)
15. Nie
Pisownia europejska: Bù
Znaki chińskie: 不
Zapis fonetyczny (pinyin): bù
Kiedy używać: Zaprzeczenie. Używaj, gdy chcesz powiedzieć "nie". Możesz też użyć "méiyǒu" (nie ma, nie mam).
Przykład użycia:
- Ktoś pyta "Nǐ huì shuō zhōngwén ma?" (Czy mówisz po chińsku?): "Bù" (Nie)
16. Nie rozumiem
Pisownia europejska: Wǒ bù dǒng
Znaki chińskie: 我不懂
Zapis fonetyczny (pinyin): wǒ bù dǒng
Kiedy używać: Bardzo przydatne, gdy nie rozumiesz, co ktoś mówi. Możesz też użyć "wǒ bù míngbái" (nie rozumiem) lub "wǒ tīng bù dǒng" (nie słyszę/nie rozumiem).
Przykład użycia:
- Ktoś mówi coś szybko: "Wǒ bù dǒng" (Nie rozumiem)
17. Nie mówię po chińsku
Pisownia europejska: Wǒ bù huì shuō zhōngwén
Znaki chińskie: 我不会说中文
Zapis fonetyczny (pinyin): wǒ bù huì shuō zhōngwén
Kiedy używać: Przydatne na początku, gdy ktoś próbuje z Tobą rozmawiać po chińsku. Możesz też powiedzieć "wǒ shì wàiguó rén" (jestem cudzoziemcem).
Przykład użycia:
- Ktoś próbuje rozmawiać po chińsku: "Wǒ bù huì shuō zhōngwén" (Nie mówię po chińsku)
18. Mówisz po angielsku?
Pisownia europejska: Nǐ huì shuō yīngyǔ ma?
Znaki chińskie: 你会说英语吗?
Zapis fonetyczny (pinyin): nǐ huì shuō yīngyǔ ma?
Kiedy używać: Pytanie, czy ktoś mówi po angielsku. Bardzo przydatne, gdy potrzebujesz pomocy i nie mówisz dobrze po chińsku.
Przykład użycia:
- W sklepie lub na ulicy: "Nǐ huì shuō yīngyǔ ma?" (Mówisz po angielsku?)
19. Proszę pomóc
Pisownia europejska: Qǐng bāng wǒ
Znaki chińskie: 请帮我
Zapis fonetyczny (pinyin): qǐng bāng wǒ
Kiedy używać: Prośba o pomoc. "Qǐng" oznacza "proszę" i jest bardzo grzecznym zwrotem. Używaj, gdy potrzebujesz pomocy.
Przykład użycia:
- Potrzebujesz pomocy: "Qǐng bāng wǒ" (Proszę pomóc)
20. Proszę
Pisownia europejska: Qǐng
Znaki chińskie: 请
Zapis fonetyczny (pinyin): qǐng
Kiedy używać: Bardzo grzeczny zwrot oznaczający "proszę". Możesz go używać przed każdą prośbą, aby była bardziej grzeczna.
Przykład użycia:
- "Qǐng zuò" (Proszę usiąść)
- "Qǐng jìn" (Proszę wejść)
Zwroty przydatne w restauracji
21. Menu, proszę
Pisownia europejska: Qǐng gěi wǒ càidān
Znaki chińskie: 请给我菜单
Zapis fonetyczny (pinyin): qǐng gěi wǒ càidān
Kiedy używać: W restauracji, gdy chcesz zobaczyć menu. Możesz też powiedzieć "càidān" (menu) i pokazać gestem.
Przykład użycia:
- W restauracji: "Qǐng gěi wǒ càidān" (Menu, proszę)
22. Chcę to
Pisownia europejska: Wǒ yào zhège
Znaki chińskie: 我要这个
Zapis fonetyczny (pinyin): wǒ yào zhège
Kiedy używać: W restauracji lub sklepie, gdy wskazujesz na coś, co chcesz zamówić lub kupić. "Zhège" oznacza "to".
Przykład użycia:
- W restauracji, wskazując na danie: "Wǒ yào zhège" (Chcę to)
23. Rachunek, proszę
Pisownia europejska: Mǎidān
Znaki chińskie: 买单
Zapis fonetyczny (pinyin): mǎidān
Kiedy używać: W restauracji, gdy chcesz zapłacić. Możesz też powiedzieć "jiézhàng" (rachunek) lub "fùqián" (zapłacić).
Przykład użycia:
- Po zjedzeniu: "Mǎidān" (Rachunek, proszę)
Zwroty przydatne w sklepie
24. Mam to?
Pisownia europejska: Yǒu ... ma?
Znaki chińskie: 有...吗?
Zapis fonetyczny (pinyin): yǒu ... ma?
Kiedy używać: Pytanie, czy sklep ma coś. Wstaw nazwę produktu przed "yǒu ... ma?".
Przykład użycia:
- "Yǒu shuǐ ma?" (Mają wodę?)
- "Yǒu miànbāo ma?" (Mają chleb?)
25. To za drogie
Pisownia europejska: Tài guì le
Znaki chińskie: 太贵了
Zapis fonetyczny (pinyin): tài guì le
Kiedy używać: Na targach lub w sklepach, gdy chcesz negocjować cenę. "Tài" oznacza "zbyt", "guì" oznacza "drogi".
Przykład użycia:
- Podczas targowania: "Tài guì le" (To za drogie)
26. Mogę zapłacić kartą?
Pisownia europejska: Kěyǐ shuākǎ ma?
Znaki chińskie: 可以刷卡吗?
Zapis fonetyczny (pinyin): kěyǐ shuākǎ ma?
Kiedy używać: W sklepie, gdy chcesz zapłacić kartą. W Chinach wiele miejsc akceptuje płatności mobilne (WeChat Pay, Alipay), ale karty też są często akceptowane.
Przykład użycia:
- Przy kasie: "Kěyǐ shuākǎ ma?" (Mogę zapłacić kartą?)
Zwroty przydatne na uczelni
27. Jestem studentem
Pisownia europejska: Wǒ shì xuéshēng
Znaki chińskie: 我是学生
Zapis fonetyczny (pinyin): wǒ shì xuéshēng
Kiedy używać: Gdy przedstawiasz się lub gdy ktoś pyta, kim jesteś. Bardzo przydatne w sytuacjach akademickich.
Przykład użycia:
- Przedstawiając się: "Wǒ shì xuéshēng" (Jestem studentem)
28. Gdzie jest biblioteka?
Pisownia europejska: Túshūguǎn zài nǎlǐ?
Znaki chińskie: 图书馆在哪里?
Zapis fonetyczny (pinyin): túshūguǎn zài nǎlǐ?
Kiedy używać: Na kampusie, gdy szukasz biblioteki. Możesz zastąpić "túshūguǎn" innymi miejscami na kampusie.
Przykład użycia:
- Szukając biblioteki: "Túshūguǎn zài nǎlǐ?" (Gdzie jest biblioteka?)
29. Gdzie jest toaleta?
Pisownia europejska: Cèsuǒ zài nǎlǐ?
Znaki chińskie: 厕所在哪里?
Zapis fonetyczny (pinyin): cèsuǒ zài nǎlǐ?
Kiedy używać: Bardzo przydatne pytanie! Możesz też użyć "xǐshǒujiān" (toaleta) zamiast "cèsuǒ".
Przykład użycia:
- Gdy potrzebujesz toalety: "Cèsuǒ zài nǎlǐ?" (Gdzie jest toaleta?)
30. Nie wiem
Pisownia europejska: Wǒ bù zhīdào
Znaki chińskie: 我不知道
Zapis fonetyczny (pinyin): wǒ bù zhīdào
Kiedy używać: Gdy nie znasz odpowiedzi na pytanie. Bardzo przydatne w codziennej komunikacji.
Przykład użycia:
- Ktoś pyta o coś, czego nie wiesz: "Wǒ bù zhīdào" (Nie wiem)
Zwroty przydatne w komunikacji
31. Powtórz, proszę
Pisownia europejska: Qǐng zài shuō yī biàn
Znaki chińskie: 请再说一遍
Zapis fonetyczny (pinyin): qǐng zài shuō yī biàn
Kiedy używać: Gdy nie zrozumiałeś, co ktoś powiedział i chcesz, żeby powtórzył. Możesz też powiedzieć "shénme?" (co?) w nieformalnych sytuacjach.
Przykład użycia:
- Nie zrozumiałeś: "Qǐng zài shuō yī biàn" (Powtórz, proszę)
32. Mów wolniej, proszę
Pisownia europejska: Qǐng shuō màn yīdiǎn
Znaki chińskie: 请说慢一点
Zapis fonetyczny (pinyin): qǐng shuō màn yīdiǎn
Kiedy używać: Gdy ktoś mówi za szybko i nie możesz zrozumieć. Bardzo przydatne podczas nauki chińskiego.
Przykład użycia:
- Ktoś mówi za szybko: "Qǐng shuō màn yīdiǎn" (Mów wolniej, proszę)
33. Jak to się pisze?
Pisownia europejska: Zěnme xiě?
Znaki chińskie: 怎么写?
Zapis fonetyczny (pinyin): zěnme xiě?
Kiedy używać: Gdy chcesz wiedzieć, jak napisać słowo. Możesz też pokazać na słowo i zapytać "zhège zěnme xiě?" (jak to się pisze?).
Przykład użycia:
- Chcesz zapisać słowo: "Zěnme xiě?" (Jak to się pisze?)
Zwroty przydatne w sytuacjach awaryjnych
34. Pomocy!
Pisownia europejska: Jiùmìng!
Znaki chińskie: 救命!
Zapis fonetyczny (pinyin): jiùmìng!
Kiedy używać: W sytuacjach awaryjnych, gdy potrzebujesz natychmiastowej pomocy. Miej nadzieję, że nie będziesz musiał tego używać!
Przykład użycia:
- W sytuacji awaryjnej: "Jiùmìng!" (Pomocy!)
35. Gdzie jest szpital?
Pisownia europejska: Yīyuàn zài nǎlǐ?
Znaki chińskie: 医院在哪里?
Zapis fonetyczny (pinyin): yīyuàn zài nǎlǐ?
Kiedy używać: Gdy potrzebujesz znaleźć szpital. Możesz też powiedzieć "wǒ xūyào yīshēng" (potrzebuję lekarza).
Przykład użycia:
- Szukając pomocy medycznej: "Yīyuàn zài nǎlǐ?" (Gdzie jest szpital?)
Zwroty przydatne w transporcie
36. Gdzie jest stacja metra?
Pisownia europejska: Dìtiě zhàn zài nǎlǐ?
Znaki chińskie: 地铁站在哪里?
Zapis fonetyczny (pinyin): dìtiě zhàn zài nǎlǐ?
Kiedy używać: Gdy szukasz stacji metra. W większych miastach metro jest głównym środkiem transportu.
Przykład użycia:
- Szukając metra: "Dìtiě zhàn zài nǎlǐ?" (Gdzie jest stacja metra?)
37. Bilet, proszę
Pisownia europejska: Yī zhāng piào
Znaki chińskie: 一张票
Zapis fonetyczny (pinyin): yī zhāng piào
Kiedy używać: Kupując bilet. "Yī zhāng" oznacza "jeden" (dla płaskich przedmiotów jak bilety), "piào" oznacza "bilet".
Przykład użycia:
- W kasie biletowej: "Yī zhāng piào" (Jeden bilet, proszę)
Zwroty przydatne w codziennych sytuacjach
38. Smacznego!
Pisownia europejska: Màn màn chī
Znaki chińskie: 慢慢吃
Zapis fonetyczny (pinyin): màn màn chī
Kiedy używać: Mówisz komuś "smacznego" lub "jedz powoli". W Chinach nie ma dokładnego odpowiednika "smacznego", ale "màn màn chī" jest używane w podobnym kontekście.
Przykład użycia:
- Przed jedzeniem: "Màn màn chī" (Smacznego!)
39. Na zdrowie!
Pisownia europejska: Gānbēi
Znaki chińskie: 干杯
Zapis fonetyczny (pinyin): gānbēi
Kiedy używać: Podczas toastów, gdy pijesz z kimś. Oznacza "wypij do dna" lub "na zdrowie".
Przykład użycia:
- Podczas toastu: "Gānbēi!" (Na zdrowie!)
40. Miło Cię poznać
Pisownia europejska: Hěn gāoxìng rènshí nǐ
Znaki chińskie: 很高兴认识你
Zapis fonetyczny (pinyin): hěn gāoxìng rènshí nǐ
Kiedy używać: Po przedstawieniu się. Bardzo grzeczny zwrot, który pokazuje, że cieszysz się z poznania kogoś.
Przykład użycia:
- Po przedstawieniu: "Hěn gāoxìng rènshí nǐ" (Miło Cię poznać)
Jak uczyć się tych zwrotów?
Praktyczne wskazówki:
-
Zacznij od podstaw – Naucz się najpierw powitań, pozdrowień i podstawowych zwrotów grzecznościowych (nǐ hǎo, xiè xie, duì bu qǐ).
-
Używaj codziennie – Staraj się używać tych zwrotów w codziennych sytuacjach, nawet jeśli mówisz głównie po angielsku.
-
Słuchaj wymowy – Użyj aplikacji do nauki chińskiego (np. Duolingo, HelloChinese) lub YouTube, aby usłyszeć prawidłową wymowę.
-
Ćwicz z native speakerami – Jeśli masz chińskich kolegów, poproś ich o pomoc w wymowie.
-
Zapisuj sobie – Stwórz własną listę zwrotów, które są dla Ciebie najważniejsze i noś ją przy sobie.
-
Nie bój się błędów – Chińczycy docenią Twoje wysiłki, nawet jeśli wymowa nie jest idealna.
Podsumowanie
Znajomość podstawowych zwrotów po chińsku znacznie ułatwi Ci życie w Chinach. Nawet jeśli nie mówisz płynnie po chińsku, te zwroty pomogą Ci w codziennych sytuacjach i pokażą, że szanujesz chińską kulturę i język.
Najważniejsze zwroty do zapamiętania:
- ✅ Nǐ hǎo (Cześć)
- ✅ Xiè xie (Dziękuję)
- ✅ Duì bu qǐ (Przepraszam)
- ✅ Duōshao qián? (Ile to kosztuje?)
- ✅ Wǒ bù dǒng (Nie rozumiem)
- ✅ Qǐng bāng wǒ (Proszę pomóc)
Pamiętaj, że nauka języka to proces. Nie musisz znać wszystkich zwrotów od razu – zacznij od podstaw i stopniowo rozszerzaj swoją wiedzę. Chińczycy docenią Twoje wysiłki, nawet jeśli nie mówisz perfekcyjnie!
Jeśli potrzebujesz więcej informacji o nauce chińskiego lub życiu w Chinach, zachęcamy do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami.